Ostatnie miesięczne dane za 2024 rok dla krajowej inflacji CPI przyniosły zaskakująco dużo niespodzianek. GUS w finalnym odczycie zrewidował grudniową figurę w dół do 4,7% r/r (czyli stabilizacja inflacji z listopada) względem odczytu flash 4,8% r/r. Sama rewizja o 0,1 pkt. proc. nie jest może czymś niecodziennym, ale tego co dowiedzieliśmy się ze szczegółowych, zrewidowanych danych o inflacji bazowej jeszcze nie widzieliśmy. Ceny bazowe spadły wobec ubiegłego miesiąca o 0,1% m/m, co jest pierwszym spadkiem miesięcznym od ponad roku (co i tak wtedy było spowodowane regulowaną decyzją o bezpłatnych lekach dla młodych i seniorów). Z kolei inflacja bazowa w ujęciu rok do roku obniżyła się w grudniu prawdopodobnie do 3,9% r/r, choć ze wstępnego szacunku wychodziło 4,2%. Takich różnic pomiędzy wstępnym a finalnym odczytem nie pamiętamy…

Inflacja CPI vs. inflacja bazowa (%r/r)

Źródło: GUS, NBP, Pekao Analizy

Więcej ciekawostek znajdujemy już w szczegółowych danych po kategoriach. GUS zaraportował niespotykanej wcześniej skali spadek cen opieki społecznej w grudniu o 24% miesiąc do miesiąca (!). Kategoria "opieka społeczna" wagę w koszyku konsumpcyjnym ma niewielką, ale razem ze spadkiem cen w tej kategorii w listopadzie o 11% m/m odjęło to łącznie od inflacji bazowej 0,1 pkt. proc. Może nie dużo, ale sam rozmiar tych miesięcznych spadków jest intrygujący i na razie nie znamy jego źródła.

Niemniej jednak inne kategorie bazowe również zaskoczyły niższą presją inflacyjną w grudniu, m. in. napoje alkoholowe (spadek cen o 0,9% m/m) czy obuwie (-4,5% m/m). Dane stanowią gołębi sygnał dla RPP, choć dla nas mają w sobie na razie za dużo jednorazowego charakteru żeby myśleć o trwałym spadku presji inflacyjnej w kategoriach bazowych. W naszej opinii dobra sytuacja na rynku pracy, w tym wysoki wzrost wynagrodzeń, będzie odbijał się w mozolnym spadku inflacji bazowej, szczególnie cen usług, przez większą część 2025 r. Więcej pisaliśmy o tym we wczorajszym biuletynie dziennym.

A przypomnijmy, że wstępny odczyt inflacji za grudzień już był niespodzianką (4,8% r/r wobec prognozowanych 5,0%) ze względu na znacznie niższą od oczekiwań dynamikę cen żywności, które wzrosły „jedynie” o 0,2% m/m. Całą tę niespodziankę można przypisać najbardziej zmiennym cenom owoców i warzyw, które wzrosły w grudniu w znacznie niższym stopniu od sezonowych oczekiwań: owoce (+0,5% m/m), warzywa (+1,0% m/m). Pozostałe produkty spożywcze w grudniu z lekką przewagą wzrostów cen, a na uwagę zasługuje trwający rajd na cenach masła (+5,2% m/m w samym grudniu, +27,1% w całym 2024 r.) w związku z problemami podażowymi (zmniejszona produkcja mleka, co przekłada się na jego wyższe ceny).  Problemem zaczyna być sytuacja na rynku jaj (w samym grudniu ceny jaj poszły w górę o 4,5%). Tutaj problemy są również strukturalne - niższa liczba piskląt i potencjalnych niosek, konsekwencje ptasiej grypy. Utrzymuje się za to wielomiesięczna, spadkowa tendencja cen cukru. W całym 2024 r. jego cena spadła o 35%.

Trendy są tutaj negatywne i spodziewamy się, że ich kombinacja w połączeniu z efektami bazowymi przyniesie znaczące przyspieszenie rocznej dynamiki cen żywności na początku tego roku (nawet powyżej 7% r/r).

Ceny żywności, bez owoców i warzyw (%m/m, wyrównane sezonowo)

Źródło: GUS, Pekao Analizy

W pozostałych kategoriach bez niespodzianek. Zgodnie z oczekiwaniami, ceny nośników energii nie zmieniły się w ujęciu miesięcznym, a ceny paliw minimalnie wzrosły (+0,3% m/m).

Rok 2024 zakończyliśmy z inflacją CPI nieznacznie poniżej 5% r/r, więc blisko naszych oczekiwań jeszcze z początku ubiegłego roku. Średniorocznie 3,6%. Już niedługo wydamy naszą coroczną publikację dotyczącą perspektyw makroekonomicznych na lata 2025-2026. Jednak nasze myślenie o inflacji nie zmienia się. Z początkiem 2025 r. zakładamy kolejne przyspieszenie inflacji ze szczytem w marcu ok. 5,5% r/r ze względu na efekt niskiej bazy odniesienia. Z kolei z początkiem drugiego półrocza zaliczymy przez efekty bazowe tąpnięcie w dół poniżej 4,0% r/r. Teraz już wiemy, że ceny energii elektrycznej dla gospodarstw domowych zostaną zamrożone co najmniej do września 2025 r., a pobieranie opłaty mocowej do połowy przyszłego roku. Zakładając, że po tym okresie ceny energii zostaną odmrożone, to prawdopodobnie ceny taryfowe zaproponowane przez dostawców energii i zatwierdzone przez URE nie będą już odbiegać od obecnych zamrożonych cen, więc nie spodziewamy się z tego powodu skoku inflacji w IV kwartale 2025 r. „Lepka” inflacja bazowa będzie nam towarzyszyć przez większą część roku. Na trwałe do celu inflacyjnego NBP (rozumianego jako przedział dopuszczalnych wahań od celu) nie wrócimy szybko – w naszej opinii będzie to możliwe nie wcześniej niż w I połowie 2026 r.