1. Co to jest rozporządzenie BMR? 
   To skrót od angielskiego tytułu  „Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/1011 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie indeksów stosowanych jako wskaźniki referencyjne w instrumentach finansowych i umowach finansowych lub do pomiaru wyników funduszy inwestycyjnych i zmieniające dyrektywy 2008/48/WE i 2014/17/UE oraz rozporządzenie (UE) nr 596/2014”.  Rozporządzenie BMR określa wspólne dla Unii Europejskiej ramy prawne  dla funkcjonowania obszaru stawek referencyjnych wykorzystywanych na rynku finansowym, wprowadza nowy standard ich wyznaczania i stosowania i nadzór nad ich opracowywaniem. 
    
2. Czym jest wskaźnik referencyjny stopy procentowej? 
   To wskaźnik, na podstawie którego ustalane jest oprocentowanie zmienne produktów finansowych – np. kredytów, pożyczek i lokat. Przykładami wskaźników referencyjnych są m.in. WIBOR, LIBOR, EURIBOR. 
    
3. Skąd brane są wartości wskaźników referencyjnych?
   Wskaźniki opracowują podmioty, sprawujące kontrolę nad opracowywaniem wskaźnika nazywane administratorami wskaźnika. Administrator wskaźnika to podmiot, który jest:
   • kontrolowany przez organ nadzoru,
   • niezależny od banków i innych instytucji finansowych.
   Administrator wskaźnika wyznacza wskaźnik zgodnie z przyjętą metodologią  i dba o zgodność tego procesu z obowiązującymi przepisami.
    
4. Dlaczego wskaźniki referencyjne są zmieniane?
   Zmiana wskaźników referencyjnych wynika z zasad określonych Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)  tzw.  Rozporządzeniem  BMR, które mają zapewnić przejrzystość, rzetelność i wiarygodność wskaźników referencyjnych na terenie Unii Europejskiej oraz zwiększyć ochronę konsumentów.
    
5. Które ze wskaźników referencyjnych ulegają zmianie?
   Brytyjski organ nadzoru finansowego – Financial Conduct Authority (FCA) - ogłosił, że od 1 stycznia 2022 r. nie będzie opracowywany i publikowany dla większości walut i terminów wskaźnik referencyjny LIBOR. W przypadku waluty USD ma to nastąpić później, tj. od 1 lipca 2023 r. (szczegóły w tabeli poniżej). 
    

   Nazwa	Termin	Data zaprzestania opracowywania
   LIBOR CHF	O/N, 1W, 1M, 2M, 3M, 6M, 12M	31.12.2021 r.
   LIBOR EUR	O/N, 1W, 1M, 2M, 3M, 6M, 12M	31.12.2021 r.
   LIBOR GBP	O/N, 1W, 2M, 12M	31.12.2021 r.
   LIBOR JPY	S/N, 1W, 2M, 12M	31.12.2021 r.
   LIBOR USD	1W, 2M	31.12.2021 r.
   LIBOR USD	ON, 1M, 3M, 6M, 12M	30.06.2023 r.

   European Money Markets Institute (EMMI) ogłosił, że od 3 stycznia 2022 r. nie będzie opracowywany i publikowany wskaźnik referencyjny EONIA. Na podstawie Rozporządzenia wykonawczego KOMISJI (UE) 2021/1848) z dnia 21 października 2021 r. od 3 stycznia 2022 roku wskaźnik EONIA zistanie zastąpiony przez  wskaźnik referencyjny €STR.

6. Jaki wskaźnik zastąpi LIBOR?
   Na podstawie Rozporządzenia wykonawczego KOMISJI (UE) 2021/1847 z dnia 14 października 2021 r. od 1 stycznia 2022 roku wskaźnik LIBOR CHF zostanie zastąpiony przez  wskaźnik referencyjny SARON Compound. 
   Na chwilę obecną Komisja Europejska nie wprowadziła zastępczego wskaźnika dla pozostałych wskaźników z grupy LIBOR.
   Niezależnie od działań Komisji Europejskiej, Bank planuje formalnie uzgodnić z klientami zastosowanie dla pozostałych wskaźników LIBOR następujących zastępczych wskaźników referencyjnych:
   
   dla LIBOR EUR – EURIBOR
   dla LIBOR GBP – ICE Term SONIA
   dla LIBOR USD – CME Term SOFR
   W związku z powyższym Bank może skontaktować się z Tobą proponując zawarcie odpowiedniego aneksu przewidującego wprowadzenie nowego wskaźnika referencyjnego.
    
7. Na jakich zasadach LIBOR CHF zostanie zastąpiony przez SARON?
   Wskaźnik referencyjny LIBOR CHF zostanie od przyszłego roku automatycznie zastąpiony wskaźnikiem składanym SARON (SARON Compound). SARON jest administrowany przez szwajcarską spółkę SIX Swiss Exchange Financial Information AG (SIX), został też wpisany do rejestru wskaźników przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych (ESMA). Ponieważ metody opracowywania tych wskaźników różnią się, decyzją Komisji Europejskiej wprowadzony został stały spread korygujący, który będzie dodawany do wartości wskaźnika SARON, aby ograniczyć do minimum ekonomiczne skutki zastąpienia wskaźnika LIBOR CHF. Spread korygujący jest medianą z różnic między daną stopą CHF LIBOR a stopą składaną SARON, liczoną na podstawie danych historycznych, jego wartość prezentuje poniższa tabela:
    

   LIBOR	TERMIN ZAPADALNOŚCI (w miesiącach, M)	Zamiennik	Wartość spreadu korygującego (%)
   CHF	1 M	1-miesięczna stopa składana SARON (SAR1MC) ISIN CH0477123886	-0,0571
   CHF	3 M	3-miesięczna stopa składana SARON (SAR3MC) ISIN CH0477123902	0,0031
   CHF	6 M	3-miesięczna stopa składana SARON (SAR3MC) ISIN CH0477123902	0,0741
   CHF	12 M	3-miesięczna stopa składana SARON (SAR3MC) ISIN CH0477123902	0,2048

    

8. Na jakich zasadach EONIA zostanie zastąpiona przez €STR?
   Wskaźnik referencyjny EONIA zostanie od przyszłego roku automatycznie zastąpiona wskaźnikiem krótkoterminowej stopy procentowej dla euro €STR, publikowanym przez Europejski Bank Centralny. Ponieważ między tymi wskaźnikami występują różnice w zakresie metodyki, decyzją Komisji Europejskiej wprowadzony został stały spread korygujący o wartości 0,085, który będzie dodawany do wartości wskaźnika €STR, aby ograniczyć do minimum ekonomiczne skutki zastąpienia wskaźnika EONIA.

9. Jakie działania podjął Bank w zakresie zmiany wskaźników referencyjnych?
   Bank opracował plan awaryjny określający działania, które zostaną podjęte w sytuacji, gdyby wskaźniki referencyjne zmieniły się w istotny sposób lub nie były już opracowywane.  W obecnie zawieranych z klientami umowach, wpisujemy zasady postępowania w takim przypadku.  Jeśli umowę zawarliśmy przed wejściem w życie Rozporządzenia BMR, możesz podpisać bezpłatny aneks do umowy, w którym zawarte są takie zasady.

1. Czy bank przygotuje aneksy wprowadzające nowy wskaźnik referencyjny do obowiązujących umów kredytowych?
   Tak - w przypadku gdy zawarta umowa kredytowa referuje do wskaźnika LIBOR EUR. 
   W tym celu Bank skontaktuje się z Tobą, w celu zawarcia aneksu do umowy wprowadzającej nowy wskaźnik referencyjny w związku z zaprzestaniem opracowywania dotychczasowego wskaźnika LIBOR.
   
   Nie - w przypadku gdy zawarta umowa kredytowa referuje do wskaźnika LIBOR CHF, gdyż zmiana wskaźnika referencyjnego na SARON nastąpi automatycznie z mocy prawa i nie wpłynie na realizację postanowień Twojej umowy kredytu. Jedyne co się zmieni to stopa bazowa, na której oparte jest oprocentowanie Twojego kredytu. Nie będzie potrzebny aneks do umowy kredytowej w tym zakresie. Nie poniesiesz też żadnych dodatkowych kosztów związanych z tą zmianą. Terminy spłat rat kredytu i odsetek oraz okresy odsetkowe/obrachunkowe oraz sposób informowania o tych ratach pozostają bez zmian. Nie musisz podejmować żadnych działań.
    
2. Czy i jak zmieni się oprocentowanie mojego kredytu w związku ze zmianą wskaźnika?
   Sama zmiana wskaźnika powinna pozostać neutralna dla klientów i banku. W celu ograniczenia do minimum ekonomicznych skutków wprowadzenia zamiennika, przewidziano możliwość wprowadzenia tzw. spreadu korygującego, w celu niwelowania różnicy w wartościach między wskaźnikiem wycofywanym a wskaźnikiem zastępującym. Należy jednak zwrócić uwagę, że nowy wskaźnik referencyjny może cechować się inną charakterystyką niż ten który był stosowany wcześniej, np. większą zmiennością.
    
3. Jak zmieni się rata mojego kredytu w związku ze zmianą wskaźnika?
   Wszystkie kredyty oparte o zmienną stopę procentową związane są z ryzykiem jej zmiany. Spadek lub wzrost wskaźnika referencyjnego wpływa bezpośrednio na zmianę wysokości Twojej raty odsetkowej
   
   Przykład
   Masz kredyt, którego oprocentowanie wynosi 2,23%. Na oprocentowanie składają się wskaźnik w wysokości 0,23% oraz marża 2%.
   Jeśli wskaźnik wzrośnie o 0,5% - do poziomu 0,73% - oprocentowanie Twojego kredytu wzrośnie o 0,5% i wyniesie 2,73%
   W celu ograniczenia ryzyka zmiany stopy procentowej opartej na wartości wskaźnika referencyjnego możesz złożyć w banku wniosek o zmianę formuły oprocentowania ze zmiennego na stałego w okresie kolejnych 5 lat. W przypadku stałego oprocentowania jego wartość nie zmienia się w ustalonym z góry okresie. Po upływie okresu obowiązywania stałej stopy oprocentowania, będziesz mógł ją przedłużyć na kolejne 5 lat, na warunkach uzgodnionych z bankiem, lub powrócić do formuły zmiennego oprocentowania.
    
4. Na jakiej podstawie będzie obliczana rata mojego kredytu po wycofaniu wskaźnika referencyjnego?
   Bank będzie stosował nowe wskaźniki referencyjne o ile:
   - zostaną one wprowadzone do Twojej umowy w związku z zawarciem stosowanego aneksu lub
   - decyzja o stosowaniu nowego wskaźnika zostanie podjęta z mocy prawa.
    
5. Czy po wycofaniu wskaźnika LIBOR bank przewalutuje mój kredyt na PLN?
   Nie. W przypadku zawarcia z Bankiem aneksu zmieni się jedynie wskaźnik referencyjny, stosowany do wyliczania oprocentowania kredytu.
    
6. Czy zmienią się zasady przewalutowania kredytów w walucie obcej?
   Nie. W przypadku zawarcia z Bankiem aneksu zmieni się jedynie wskaźnik referencyjny, stosowany do wyliczania oprocentowania kredytu.
    
7. Co mam zrobić, aby podpisać aneks dotyczący zmiany wskaźnika referencyjnego?
   W celu podpisania aneksu do umowy kredytowej,  zapraszamy do wybranego oddziału Banku. Aneks jest do podpisania przez wszystkich kredytobiorców.
    
8. Gdzie znajdę więcej informacji na temat zmian i zasad opracowywania nowych wskaźników referencyjnych?
   
   Rozporządzenie BMR:
   https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32016R1011&from=EN 
   https://eur-lex.europa.eu/legal-content/PL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32021R0168&qid=1615204032271&from=en 
   
   Strony administratorów wskaźników:
   WIBOR https://gpwbenchmark.pl/ 
   Fixing NBP https://www.nbp.pl/ 
   LIBOR https://www.theice.com/iba 
   EURIBOR https://www.emmi-benchmarks.eu/emmi/ 
   UKNF: https://www.knf.gov.pl/dla_rynku/Wskazniki_referencyjne 

Ryzyko zmiany metody lub zaprzestania opracowywania wskaźnika referencyjnego przez administratora 
Administrator wskaźnika uprawniony jest do wprowadzenia zmian w metodzie opracowywania wskaźnika referencyjnego.  Przesłanką i uzasadnianiem  zmiany metody opracowywania wskaźnika referencyjnego dla administratora może być przykładowo konieczność dostosowania się  do wymogów Rozporządzenia BMR lub innych wytycznych organu nadzorującego. 

Zmiana metody opracowywania wskaźnika referencyjnego może wpływać na jego wartość a tym samym może wpływać bezpośrednio na zmianę wysokości Twojej raty odsetkowej.