Wiadomości

• PL-DANE: Inflacja CPI wyniosła we wrześniu 4,9% r/r – potwierdził GUS w drugim odczycie tej statystyki. Wczoraj poznaliśmy też jej szczegóły i dowiedzieliśmy się, że (1) ceny żywności rosną szybciej niż wynikałoby z samego wzorca sezonowego, (2) ceny towarów rosną bardzo powoli a (3) usług przyspieszają. Jest to zgodne z naszą prognozą stopniowego wzrostu inflacji bazowej w najbliższych miesiącach. Więcej na temat wczorajszego odczytu inflacji napisaliśmy tutaj.  
• PL-DANE: Deficyt budżetu państwa na koniec września wyniósł 107,3 mld zł, wobec 88,6 mld zł miesiąc wcześniej. W ubiegłym roku we wrześniu deficyt budżetu wyniósł dla porównania 37,4 mld zł. Mimo to wrześniowe wykonanie budżetu państwa nie było złe. Więcej na ten temat piszemy w dalszej części dziennika. 
• PL-DŁUG: Ministerstwo Finansów uplasowało wczoraj na rynkach zagranicznych obligacje skarbowe o wartości 3 mld EUR. 7-letnie papiery uzyskały rentowność 3,197% a 15-letnie niespełna 3,9%.  
• US-DANE: Koniunktura w amerykańskim przemyśle w regionie Nowego Jorku wyraźnie się w październiku pogorszyła. Indeks Empire State Manufacturing obniżył się z +11,9 do -11,5pkt. Musimy poczekać na więcej danych, by ocenić, czy jest to objaw szerszego pogorszenia koniunktury w amerykańskim przemyśle – ostatnie dane z innych źródeł były nieco bardziej optymistyczne w tej sprawie.  
• UK-DANE: Spore zaskoczenie w danych o inflacji za wrzesień: CPI wyhamowało z 2,2 do 1,7% r/r a inflacja bazowa CPI z 3,6 do 3,2% r/r (w obydwu przypadkach 0,2 pkt. proc. poniżej prognoz). Spadki inflacji były szeroko rozlane i taki odczyt otwiera Bankowi Anglii (BoE) drogę do cięć stóp procentowych w tym roku.  
• DE-DANE: Wskaźnik ZEW wysłał mieszany sygnał co do koniunktury w niemieckiej gospodarce. Oceny bieżącej sytuacji przez analityków i inwestorów jeszcze się pogorszyły (z -84,5 do -86,9 pkt), ale poprawiły się oczekiwania na przyszłość (z +3,6 do +13,1pkt). Nie przywiązujemy dużej wagi do wskaźnika ZEW – wolimy poczekać na twarde dane z niemieckiej gospodarki, aby ocenić jej perspektywy, lub przynajmniej na wyniki badań nastrojów przedsiębiorstw (na razie brak sygnałów ożywieni i tam, i tam). 

Finanse publiczne w Polsce napięte jak struna, ale bez ryzyka zerwania

Wczoraj wieczorem poznaliśmy szacunkowe wykonanie budżetu państwa za wrzesień. Nie było w nim już pozytywnej niespodzianki, jak w danych za sierpień, ale nie było też złe. Deficyt wzrósł wprawdzie w skali miesiąca aż o 18,6 mld zł, ale była to zbliżona kwota jak przed rokiem, co oznacza że po zsumowaniu ostatnich 12-miesięcy pozostał praktycznie bez zmian. Jeśli więc już przed miesiącem uważaliśmy, że Ministerstwo Finansów ma duże szanse zmieścić się w limicie deficytu na ten rok (184 mld zł), to teraz tym bardziej musimy być tego zdania. Wbrew ostatnim deklaracjom ministra finansów A. Domańskiego nowelizacja budżetu na 2024 wcale nie wydaje się nieunikniona. 

Deficyt budżetu centralnego w Polsce w mld zł

Źródło: Ministerstwo Finansów, opracowanie Analizy Pekao 

We wrześniu dochody podatkowe wyniosły łącznie 46,2 mld zł, czyli były niemal takie same jak w sierpniu (46,9 mld zł) i wyraźnie wyższe niż we wrześniu ub. roku (38,7 mld zł). Wzrost w ujęciu rocznym Ministerstwo Finansów zawdzięcza przede wszystkim przesunięciu terminów rozliczenia CIT, które podbiło wrześniowe wpływy z tego podatku z 214 mln w 2023 do 3,5 mld zł w 2024. Był to więc wzrost pozorny. Trwały jest natomiast wzrost wpływów z VAT i akcyzy – we wrześniu o 13% r/r w obu pozycjach. Dochody z PIT wyniosły 9,6 mld zł i były nieco mniejsze niż w sierpniu (10 mld zł). To dość słaby wynik, ale w ostatnim kwartale roku powinien się poprawić, gdyż coraz więcej podatników będzie wpadać w drugi próg. 

Dynamika dochodów podatkowych 

Źródło: Ministerstwo Finansów – opracowanie Analizy Pekao 

Wydatki budżetu państwa wyniosły we wrześniu 69,5 mld zł i można je określić jako raczej duże – w ośmiu poprzednich miesiącach roku wyniosły one średnio 62 mld zł. Mimo to nie wydaje nam się by istniało ryzyko przekroczenia limitu na cały rok (846 mld zł), zwłaszcza Ministerstwo Finansów wciąż szeroko wykorzystuje fundusze pozabudżetowe do finansowania wydatków publicznych. Po wczorajszych danych podtrzymujemy prognozę, że deficyt całego sektora finansów publicznych (a więc zarówno budżetu państwa, jak i wspomnianych funduszy pozabudżetowych oraz samorządów) wyniesie 5,4% PKB w tym i przyszłym roku a dopiero od 2026 r. rozpocznie ostrożna konsolidacja fiskalna (obniżanie deficytu).  

Komentarz rynkowy

• ZAGRANICA: Wczoraj na głównych rynkach obserwowaliśmy ucieczkę od ryzyka, którą uruchomiła wyprzedaż spółek technologicznych (NASDAQ stracił 1,2%) po informacji o spadku zamówień na urządzenia do produkcji układów scalonych. Niewiele lepiej radziły sobie europejskie rynki akcji. Zyskały natomiast amerykańskie obligacje, ale wyłącznie te z długiego końca krzywej dochodowości. Rentowności 10-letnich Treasuries obniżyły się 6-7pb, 2-letnich się nie zmieniły. EUR/USD potwierdził przełamanie wsparcia na 1,09 i zakończył dzień na 1,089. Dziś spodziewamy się raczej stabilizacji na głównych rynkach niż dalszej ucieczki od ryzyka – zakładając brak nowych negatywnych niespodzianek z rynków akcji. Generalnie czekamy na posiedzenie EBC i ewentualne sygnały przyspieszenia cięć stóp w strefie euro.  
• POLSKA: Wczorajszy na krajowym rynku było bardzo niewiele życia – głównie dlatego, że jedyne ciekawe dane z Polski (o budżecie państwa) pojawiły się już po jego zamknięciu. Wartość złotego praktycznie się nie zmieniła – EUR/PLN oscylował blisko 4,294 a USD/PLN 3,94. Obligacje zyskały na wartości – rentowności 10-latek obniżyły się o 10pb, z 5,58 do 5,48%. Nie miało to jednak raczej fundamentalnych powodów – obstawiamy raczej korektę po dynamicznym osłabieniu polskiego długu, jakie obserwowaliśmy od dwóch tygodni. W najbliższych dniach powinniśmy jednak powrócić do wzrostów rentowności POLGBs. Wysokie podaże długu oraz niewielki apetyt rynków na ryzyko nie sprzyjają polskim papierom. 

Kalendarz najważniejszych odczytów makroekonomicznych w bieżącym tygodniu znajduje się tutaj.