Wg wstępnych danych PKB wzrósł w 2023 r. jedynie o 0,2%, poniżej prognoz zakładających wynik rzędu 0,4%. Jak co roku jesteśmy zainteresowani przede wszystkim tym, co wstępny szacunek rocznego PKB implikuje dla końcówki roku. Nie pierwszy raz bowiem ten odczyt wywraca nasz pogląd na temat dynamiki PKB w IV kwartale i jej składowych. 

• W oczy rzuca się przede wszystkim słabość konsumpcji prywatnej, która w 2023 r. skurczyła się o 1%. To implikuje, że – wbrew danym o sprzedaży detalicznej – w IV kwartale konsumpcja nie tylko nie przyspieszyła, ale wręcz wyhamowała. Wg naszych zaktualizowanych szacunków konsumpcja prywatna nie zmieniła się w ujęciu rocznym (0% r/r). 
• Wynik konsumpcji publicznej skompensował to tylko w minimalnym stopniu – z opublikowanych dziś danych można ocenić, że przyspieszyła w IV kwartale do ok. 4% r/r. 
• Inwestycje były, jak wiadomo Czytelnikom, czarnym koniem 2023 r. Dziś wiemy, że urosły aż o 8%, co implikuje wzrost o ok. 7,7% w końcówce roku. 
• Dane roczne potwierdzają, że 2023 był rokiem gigantycznych wahnięć wkładów eksportu netto i zmiany zapasów: ten pierwszy dołożył ponad 5 pkt. proc., ten drugi odjął ok. 7 pkt. proc. 
• PKB przyspieszył w IV kwartale (byłoby naprawdę trudno tego nie osiągnąć), ale w rozczarowującej skali, bo z 0,5 do 1,1% r/r. Nie podejmujemy się oceny tego, co to implikuje dla dynamiki kw/kw.  
  

Wzrost PKB i jego składowe (% średniorocznie)

Źródło: GUS, Pekao Analizy.

Większość z w/w wniosków raczej niuansuje pogląd na temat zjawisk gospodarczych, ale słabość konsumpcji ma niebagatelne znaczenie dla scenariuszy makro. Warto zauważyć, że ma ona miejsce w otoczeniu relatywnie dobrych (i wciąż poprawiających się) nastrojów konsumentów oraz realnego wzrostu dochodów gospodarstw domowych. Co ciekawe, średnia dynamika konsumpcji w II połowie 2023 r. (0,3%) jest wciąż lepsza od prognoz sprzed końcówki sierpnia (kiedy to opublikowano świetne dane za III kwartał). Tym niemniej, taka niemonotoniczna ścieżka ożywienia konsumpcji każe ponownie zadać pytanie o rolę czynników jednorazowych (sezon turystyczny wolny od jakichkolwiek obostrzeń, kumulacja zakupów paliw, etc.) w kształtowaniu wyniku III kwartału. Spoglądając szerzej, sygnalizuje to niską krańcową skłonność do konsumpcji – polscy konsumenci nie są chętni do wydawania dodatkowych złotówek dochodu. Aby zrozumieć, dlaczego tak może być, odwołamy się do naświetlonego w naszej niedawnej publikacji problemu: okres wysokiej inflacji pozostawił wyrwę w realnej wartości oszczędności polskich konsumentów. Chęć odbudowy realnych oszczędności jest i będzie czynnikiem ograniczającym skalę konsumpcyjnego ożywienia. Z tego względu jedynie połowa tegorocznego przyrostu dochodów (który szacujemy na 7,5% w ujęciu realnym) zostanie skonsumowana. 

Realne oszczędności gospodarstw domowych (mld złotych, ceny stałe)

Źródło: GUS, MF, NBP, IZFiA, Pekao Analizy.

Wynik inwestycji z kolei jest typowy dla finiszu wydatkowania środków z poprzedniej unijnej perspektywy i przedednia pauzy w napędzanym środkami UE cyklu inwestycyjnym. Spodziewamy się, że w 2024 r. inwestycje ogółem spadną o 1,1%, głównie z uwagi na te kłopoty inwestycji publicznych. Ostatnim elementem układanki jest eksport – tutaj spodziewamy się poprawy sytuacji na przestrzeni 2024 r. w miarę wygasania efektów zacieśnienia monetarnego w głównych gospodarkach, odbudowy realnych dochodów gospodarstw domowych tamże, pojawienia się pierwszych efektów cięć stóp zagranicą oraz wzrostu popytu na dobra przemysłowe na świecie. Prognozujemy, że PKB Polski urośnie w tym roku o 3%.