Wiadomości

• PL-BUDŻET: Wiceminister finansów Jarosław Neneman poinformował w odpowiedzi na interpelację poselską, że postulat podniesienia kwoty wolnej PIT do 60 tys. zł jest aktualny, natomiast jego wprowadzenie będzie poprzedzone analizami i audytem stanu finansów publicznych.
• PL-DANE: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej podało, że stopa bezrobocia wzrosła z 5,0 w listopadzie do 5,1% w grudniu. Jeśli ten poziom zostanie potwierdzony przez GUS, to okaże się zgodny z konsensusem rynkowym i naszą prognozą. Wzrost stopy bezrobocia w końcówce roku jest zgodny z typowym wzorcem sezonowym i prawdopodobnie nie jest ostatnim na przełomie roku. Szacujemy, że po wyłączeniu czynników sezonowych i kalendarzowych liczba bezrobotnych nie zmieniła się, co wskazuje na dużą odporność krajowego rynku pracy i zjawisko chomikowania pracy.  
• EZ-DANE: Wczoraj poznaliśmy dane dotyczące gospodarki strefy euro za listopad, grudzień i styczeń. Wg grupy Sentix sentyment inwestorów ustabilizował się na poziomie z grudnia (-16,8 pkt.), nieco poniżej prognoz delikatnego wzrostu wskaźnika. Indeks nastrojów gospodarczych w strefie euro (ESI) znacząco się poprawił, rosnąc z 94 w listopadzie do 96,4 pkt. w grudniu, wyraźnie powyżej oczekiwań zakładających wzrost do 94,2 pkt. Podano również, że sprzedaż detaliczna w strefie euro spadła w listopadzie o 0,3% m/m, zgodnie z prognozami. 
• DE-DANE: Dane z niemieckiego przemysłu dalej zaskakują na minus. Produkcja przemysłowa spadła w listopadzie o 0,7% m/m, poniżej prognoz zakładających wzrost o 0,2% m/m. W powiązaniu z bardzo słabymi danymi dotyczącymi ruchu samochodów ciężarowych w grudniu oznacza to, że kolejny kwartalny solidny spadek produkcji przemysłowej (o 1,5-2% kw/kw) jest nie do uniknięcia, podobnie jak spadek niemieckiego PKB.  
• US-DANE: Wg najnowszej rundy badania oczekiwań konsumenckich przeprowadzanego przez nowojorski Fed, oczekiwania inflacyjne amerykańskich konsumentów obniżyły się do najniższych poziomów od kilku lat. W grupie ankietowanych o dużej wiedzy oczekiwania na najbliższy rok są najniższe od trzech lat a oczekiwania na kolejne trzy lata – najniższe od czterech lat. 
   

Czy opłaca się ćwiczyć fizycznie?

Początek roku to tradycyjnie czas nowych postanowień. Widać to zwłaszcza po pełnych siłowniach, klubach fitnessu i jogi. Motywacje do ćwiczeń fizycznych są różne (polecamy Alison Bechdel), ale wśród nich króluje chęć zyskania dodatkowych lat życia w zdrowiu. Nie bylibyśmy sobą, gdybyśmy do sprawy nie podeszli ekonomicznie. Zainspirował nas Roger Silk, który ćwiczenia fizyczne potraktował jak inwestycję i postanowił wyliczyć jej oczekiwaną stopę zwrotu.
 

Model ekonomiczny kultury fizycznej
Załóżmy każda godzina spędzona na ćwiczeniach fizycznych to dla nas wyłącznie koszt, który jesteśmy skłonni ponosić, gdyż liczymy na to, że dzięki temu będziemy cieszyć się dłuższym życiem. Czyli poświęcamy godzinę naszego życia na ćwiczenia, aby zyskać więcej niż godzinę życia spędzonego na przyjemnościach. Czas jest więc naszą walutą, którą inwestujemy w sile wieku, po to by zyskać więcej czasu pod koniec życia.
Czy ćwiczenia fizyczne są skuteczne w wydłużaniu życia? Prawdopodobnie tak – lekarze są w zasadzie zgodni, że aktywność fizyczna to skuteczna profilaktyka przynajmniej niektórych chorób (np. krążenia) skracających życie. Popularny obecnie Peter Attia argumentuje (powołując się na literaturę naukową), że osoby, które regularnie ćwiczą przez 3-9 godzin w tygodniu (ale raczej bliżej tej wyższej liczby) mogą liczyć na dodatkowe 7,5 - 10,5 lat życia. 
 

Przykładowy scenariusz
Rozważmy więc scenariusz, w którym, jeśli osoba 50-letnia zacznie ćwiczyć 6 godzin w tygodniu to będzie mogła liczyć na wydłużenie życia o 7 lat, z 80 do 87 lat. Jaka będzie stopa zwrotu z takiej inwestycji? Z pozoru to prosta kalkulacja. Wspomniana osoba będzie musiała poświęcić na ćwiczenia 11,5 tys. godzin (do 87 roku życia), w zamian uzyskując dodatkowe 59 tys. godzin na przyjemności (dodatkowe lata życia niespędzone na ćwiczeniach). 
Problem w tym, że ćwiczenia będzie musiała zacząć już teraz a pierwsze korzyści uzyska dopiero za ponad 30 lat. A wiadomo, że przyszłe korzyści są warte mniej niż korzyści „tu i teraz” (dlatego oczekujemy odsetek na lokatach bankowych). O ile mniej? To zależy od naszej cierpliwości – każdy ma inną preferencję czasową. Załóżmy dla uproszczenia, że nasza stopa dyskontowa to 5% rocznie, co oznacza, że aby skłonić nas do odłożenia 100 zł na okres roku, wymagamy odsetek w wysokości co najmniej 5 zł (zakładając brak inflacji). Wówczas wg naszych obliczeń (z przekształconego wzoru na NPV) rentowność wspomnianej inwestycji jest dodatnia, ale umiarkowana, gdyż wynosi ok.  1,8% rocznie – więcej niż przeciętna marża obligacji skarbowych, ale mniej niż stopa zwrotu z dojrzałego rynku akcyjnego (ok. 10% przeciętnie z S&P500). 
Badania nad długowiecznością są jednak trudne i mało precyzyjne. Kto wie jak skuteczne są ćwiczenia fizyczne w wydłużaniu życia? Dlatego pokusiliśmy się o narysowanie całego spektrum możliwych stóp zwrotu zakładając różną wymaganą intensywność ćwiczeń w tygodniu, aby uzyskać rok, dwa, trzy... dodatkowe lata życia. Czerwonym kolorem zaznaczyliśmy obszar, w którym uzyskana rentowność jest ujemna. Jeśli w uproszczeniu 30 lat ćwiczeń po 6 godzin w tygodniu ma nam dać mniej niż dwa dodatkowe lata życia – to nie warto sobie zawracać głowy, chyba że jesteśmy bardzo cierpliwi.

Stopy zwrotu z ćwiczeń fizycznych w zależności od ich skuteczności w przedłużaniu życia* (stopa dyskontowa 5%) 

Źródło: Analizy Pekao

*Zakładając rozpoczęcie ćwiczeń 30 lat przed oczekiwanym końcem życia w przypadku braku ćwiczeń.  

To oczywiście tylko ćwiczenie matematyczne o walorach bardziej rozrywkowych niż praktycznych. Dorobek ekonomistów behawioralnych uczy nas, że ludzie słabo sobie radzą z prawdopodobieństwami i nie są dobrzy w planowaniu na wiele lat do przodu. Dlatego między innymi potrzebne są nam przymusowe systemy emerytalne. Aktywność fizyczna jest dla nas dobra, ale decydujemy się na nią bardziej dla przyjemności, satysfakcji i bieżących korzyści zdrowotnych, niż dodatkowych lat na emeryturze.

Komentarz rynkowy

• ZAGRANICA: Najwięcej wczoraj działo się na rynkach, którymi normalnie się nie zajmujemy: główne indeksy giełdowe z USA zbliżyły się do maksimów wszechczasów dzięki dobrym wynikom spółek technologicznych; ceny ropy naftowej tąpnęły o 4% z uwagi na cięcia cenników przez Arabię Saudyjską. Na tym tle niewielkie wahnięcia rentowności kluczowych benchmarków rynku FI i najważniejszych par walutowych są nieistotne i prawdopodobnie niepowiązane z wydarzeniami po stronie fundamentalnej. Jeżeli możemy jakieś wskazać, to znaczący spadek oczekiwań inflacyjnych w wysoko ocenianym badaniu NY Fed mógł mieć pewien wkład do spadku rynkowych stóp (jakkolwiek nietrwały by on nie był). Dziś znów bez znaczących publikacji danych makro – rynek czeka na amerykańskie dane o inflacji w końcówce tygodnia.
• POLSKA: Na spokojnym rynku złoty cieszył się zainteresowaniem kupujących i umocnił się o prawie 3 grosze w stosunku do euro. Dobrze wyglądały też polskie papiery skarbowe – tutaj kluczowym czynnikiem był spadek rentowności na rynkach globalnych, który obserwowaliśmy w ostatnich godzinach sesji europejskiej. Późniejsze odbicie stóp miało miejsce po zamknięciu polskiego rynku i znajdzie odzwierciedlenie w rentownościach SPW na dzisiejszym otwarciu. Dziś w centrum uwagi znajdzie się posiedzenie RPP, ale dla rynków raczej nie będzie to znaczącym wydarzeniem. Powód jest prosty – praktycznie nikt nie spodziewa się jakiegokolwiek ruchu ze strony Rady a ostatnia retoryka RPP dopuszcza szeroki wachlarz trajektorii polityki pieniężnej w najbliższych miesiącach (nie ma więc potrzeby jej zmiany).