Powrót wyższego VAT na żywność podbił kwietniową inflację
Dołek krajowej inflacji za nami. Według wstępnego szacunku inflacja wzrosła w kwietniu do 2,4% r/r, nieznacznie wyżej od naszej prognozy (2,3%) oraz niżej od oczekiwań rynkowych (2,5%). W porównaniu do poprzedniego miesiąca ceny konsumpcyjne wzrosły o 1% m/m.
Kwietniowe przyspieszenie inflacji to głównie zasługa cen żywności i powrotu wyższej stawki VAT (do 5%) na podstawowe produkty żywnościowe (ok. 2/3 koszyka). Według dzisiejszych danych GUS, w porównaniu do poprzedniego miesiąca ceny żywności i napojów bezalkoholowych wzrosły w kwietniu o 2,1% m/m. Przed dzisiejszym odczytem rynek zastanawiał się jaki będzie realny wpływ powrotu wyższego VAT na żywność. Część dużych detalistów deklarowało, że nie podniesie z tego tytułu (przynajmniej nie od razu) cen dla konsumentów „biorąc na siebie” w jakiejś części podwyżkę VAT. Oczywiście rynek dyskontów i supermarketów to nie cały rynek sprzedaży detalicznej żywności (ok. 55%). Dla mniejszych detalistów wyższy VAT oznaczał większą konieczność podniesienia cen 1:1. Z dzisiejszych danych widzimy ok. 65% całkowitego przełożenia, co dołożyło 0,5-0,6 pkt. proc. do kwietniowej inflacji. Reszta efektu (ok. 0,3 pp.) zostanie rozłożona na najbliższe miesiące.
Inflacja CPI vs. inflacja bazowa (%r/r)
Źródło: GUS, NBP, Pekao Analizy.
Ceny paliw wzrosły w kwietniu o 2,1% m/m w ślad za zwyżkującymi cenami ropy naftowej na globalnych rynkach. Z kolei ceny nośników energii utrzymały spadkowy trend (-0,2% m/m w kwietniu), prawdopodobnie dalej ze względu na zniżkujące ceny opału oraz produktów gazowych.
Według naszych szacunków, opartych o dzisiejsze dane, także inflacja bazowa w ujęciu rok do roku kontynuowała w kwietniu swój dezinflacyjny trend obniżając się do ok. 4,1% r/r. W porównaniu do poprzedniego miesiąca ceny bazowe wzrosły o ok. 0,7%. Na kwietniu skończyliśmy korzystać z wysokiej bazy odniesienia i kolejne spadki inflacji bazowej w ujęciu rok do roku będą już znacznie mniej spektakularne. W bazowych procesach cenowych coraz większą rolę będą odgrywać czynniki związane z krajową gospodarką. Zakładamy, że inflacja bazowa na przestrzeni 2024 r. będzie asymptotycznie się obniżać. Przy tym zdajemy sobie sprawę, że dobra sytuacja na rynku pracy (wysoki wzrost wynagrodzeń, niska podaż pracy) wraz z nadchodzącym ożywieniem gospodarczym spowodują większe odbicie inflacji bazowej, ale dopiero na przełomie 2024/2025.
Obecny pobyt w okolicach celu inflacyjnego jest krótkotrwały i potrwa do czerwca. Z kolei od początku II połowy roku kształt ścieżki inflacyjnej będzie mocno uzależniony od czynników regulowanych dot. taryf energetycznych. Wstępny projekt MKiŚ wskazuje na ich częściowe odmrożenie. Szacujemy, że przełoży się to na wzrost rachunku za energię elektryczną dla gospodarstw domowych o ponad 20%, a za gaz o ok. 15%. Podbije to błyskawicznie inflację z początkiem drugiego półrocza o prawie 1,5 pkt. proc. do poziomu 4% r/r. Czekamy tutaj jeszcze na wszystkie szczegóły. Dalej zakładamy, że na koniec 2024 r. inflacja znajdzie się w przedziale 4-4,5% r/r.
Prognoza inflacji (%r/r)
Źródło: GUS, NBP, Pekao Analizy.
Inflacja tylko "chwilowo" znajduje się w celu, a RPP nie zmieni swojego bazowego scenariusza biorąc pod uwagę niepewność dot. regulowanych cen energii (na które RPP zwraca dużą uwagę) oraz oczekiwane odbicie inflacji w II połowie roku. Dalej zakładamy, że stopy procentowe NBP pozostaną bez zmian przez cały 2024 r., a nawet 2025 r.
Niniejsza publikacja (dalej „Publikacja”) przygotowana przez Departament Analiz Makroekonomicznych Banku Polska Kasa Opieki Spółka Akcyjna (dalej „Pekao S.A.”) stanowi publikację handlową i ma charakter wyłącznie informacyjny. Żadna z jej części nie stanowi podstawy do zawarcia jakiejkolwiek umowy lub powstania zobowiązania, w szczególności nie stanowi oferty w rozumieniu art. 66 Kodeksu Cywilnego. Publikacja nie stanowi rekomendacji udzielanej w ramach usługi doradztwa inwestycyjnego, analizy inwestycyjnej, analizy finansowej oraz innej rekomendacji o charakterze ogólnym dotyczącej transakcji w zakresie instrumentów finansowych, rekomendacji inwestycyjnej w rozumieniu Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 596/2014 z dnia 16 kwietnia 2014 r, w sprawie nadużyć na rynku ani porady inwestycyjnej o charakterze ogólnym dotyczącej inwestowania w instrumenty finansowe, a informacje w niej zawarte nie mogą być traktowane, jako propozycja nabycia jakichkolwiek instrumentów finansowych, usługa doradztwa inwestycyjnego, podatkowego lub jako forma świadczenia pomocy prawnej. Publikacja nie została przygotowana zgodnie z wymogami prawnymi zapewniającymi niezależność badań inwestycyjnych i nie podlega żadnym zakazom w zakresie rozpowszechniania badań inwestycyjnych i nie stanowi badania inwestycyjnego.