Wiadomości

• PL-RPP-OPINIA: Rząd poprzez poluzowanie tarcz antyinflacyjnych odebrał RPP możliwość obniżki stóp - ocenił członek RPP Wiesław Janczyk. Dodał, że nie lubi sytuacji, w której realne stopy proc. w Polsce są dodatnie. Janczyk ocenia założenia do projektu budżetu na 2025 r. w zakresie wzrostu płac jako oszczędne. 
• PL-NBP-DANE: Inflacja bazowa w maju obniżyła się do 3,8% r/r z 4,1% w kwietniu, a w ujęciu miesiąc do miesiąca wyniosła 0,1% wobec 0,7% w poprzednim miesiącu - podał Narodowy Bank Polski. 
• PL-NBP: W badaniach widać, że maleje chęć do mocnych podwyżek płac wśród przedsiębiorstw - poinformowała wiceprezes NBP Marta Kightley. 
• PL-MF-AUKCJA: Ministerstwo Finansów zaoferuje do sprzedaży 19 czerwca obligacje o łącznej wartości 5-8 mld zł, serii OK0426, DS0727, PS0729, WZ1129, DS1034 i IZ0836 - podał resort w komunikacie. 
• US-DANE: Indeks aktywności wytwórczej w stanie Nowy Jork (Empire Manufacturing) w czerwcu wzrósł do -6 pkt. z -15,6 pkt. miesiąc wcześniej. Analitycy spodziewali się, że indeks wyniesie -11,3 pkt.

Kondycja budżetu państwa stopniowo się poprawia 

Wczoraj poznaliśmy wykonanie budżetu państwa w maju 2024. To dobra okazja, żeby przyjrzeć się kondycji finansów publicznych w Polsce. Ogółem obraz nie jest najgorszy. Wprawdzie deficyt budżetowy pozostaje wysoki (53 mld zł od stycznia do maja) a trzeba jeszcze do niego doliczyć deficyt w funduszach pozabudżetowych, który jest trudny do policzenia, ale są też dobre wiadomości. Najważniejszą z nich jest odbudowa dochodów podatkowych. Najsilniej rosną wpływy z PIT, aż o 72% r/r patrząc na dynamikę średniej kroczącej za ostatnie 12-miesięcy. To w dużej mierze efekt niskiej bazy statystycznej po wprowadzeniu reform Polskiego Ładu 1.0 i 2.0, ale budżet zyskuje też na wysokiej dynamice wynagrodzeń przy usztywnionych progach podatkowych. Odbicie wpływów z CIT (+18% w tej samej metryce) jest natomiast najpewniej pozorne i wynika z przesunięcia terminów rozliczenia tego podatku z czerwca na kwiecień. Cieszy za to systematyczna odbudowa wpływów z podatku VAT (+12% r/r). To następstwo wzrostu konsumpcji oraz od dwóch miesięcy także przywrócenia 5% stawki VAT na żywność. Odbudowa ta trwa jednak zbyt wolno, żeby założony poziom dochodów z tego podatku na 2024 r. (316 mld zł) został osiągnięty. Zabraknie co najmniej 20 mld zł. Nowelizacja budżetu z tego tytułu nie jest wykluczona.    

Dynamiki poszczególnych dochodów podatkowych (wzrost r/r sum kroczących 12-miesięcznych) 

Źródło: Ministerstwo Finansów via Macrobond 

Nie zmienia to faktu, że efektywna stawka podatków odbiła w 1kw 2024 r. i po dołku z 2023 r. wróciła w pobliże wieloletniej średniej. Oznacza to, że przyspieszająca gospodarka będzie działać na korzyść budżetu państwa i z każdym kwartałem deficyt finansów publicznych będzie się lekko zawężał.  

Dochody podatkowe budżetu państwa jako % PKB 

Źródło: Ministerstwo Finansów i GUS via Macrobond 

Kluczowym parametrem kondycji budżetu są koszty obsługi długu publicznego. Póki są pod kontrolą to wzrost deficytu nie stanowi dużego problemu. A jak z tym jest w Polsce? Wygląda na to, że najgorsze mamy za sobą. Koszty obsługi wprawdzie w ciągu ostatnich dwóch lat skokowo wzrosły (z ok. 26 mld zł w skali roku na początku 2022 r. do około 62 mld zł obecnie), ale od stycznia rośnie już dużo wolniej a średnie oprocentowanie polskiego długu jest już bliskie poziomu docelowego (ok. 5%) przy obecnych stopach procentowych NBP. W efekcie koszty obsługi polskiego długu ustabilizowały się w okolicach 1,8% PKB i nie wzrosną już wiele. Podsumowując – deficyt finansów publicznych w Polsce jest na tle Europy wysoki, ale nie grozi nam raczej spirala zadłużenia.   

Koszty obsługi długu publicznego, nominalnie i jako % PKB 

Źródło: Ministerstwo Finansów via Macrobond 

Komentarz rynkowy

• ZAGRANICA: Wczoraj kalendarz wydarzeń był prawie pusty – mimo tego na głównych rynkach doszło do pewnych przetasowań. Rentowności Treasuries wzrosły o ok. 6 pb na całej szerokości krzywej. Mogła się do tego przyczynić wypowiedź szefa Fed z Filadelfii P. Harkera o tym, że jedno cięcie stóp w tym roku jest jak najbardziej spójne z obecną projekcją inflacyjną Fed. EUR/USD po nieskutecznym przetestowaniu wsparcia na 1,07 wrócił na 1,074. Dziś rynek może próbować dyskontować spowolnienie koniunktury w USA (a więc i większe szanse na obniżki stóp) jeśli dane o sprzedaży detalicznej i produkcji przemysłowej z USA za maj okażą się słabe (co jest prawdopodobne). Oczekujemy więc dalszego wzrostu EUR/USD i spadku rentowności Treasuries.
• POLSKA: Wczoraj, zgodnie z naszymi oczekiwaniami, złoty skorygował ubiegłotygodniowe osłabienie. EUR/PLN cofnął się z 4,38 do 4,35 a USD/PLN z 4,09 do 4,05. Skala ruchu była więc duża. Nie towarzyszyło mu zarazem wyraźne uspokojenie nastrojów odnośnie geopolityki. Największym źródłem niepokoju dla inwestorów są przedterminowe wybory parlamentarne we Francji, które zakończą się dopiero 7 lipca. Do tego czasu złoty pozostanie słaby i będzie poruszał się blisko obecnych poziomów. Rentowności obligacji poruszają się zaś na razie w rytm zmian na głównych rynkach. Spodziewamy się więc ich lekkiego zejścia w dół w najbliższych dniach.

Kalendarz najważniejszych odczytów makroekonomicznych w bieżącym tygodniu znajduje się tutaj.