Wiadomości

• PL-KONIUNKTURA: Wczoraj ukazała się najnowsza edycja Szybkiego Monitoringu NBP – więcej na ten temat piszemy w dalszej części biuletynu. Autorzy publikacji wskazują, że sytuacja przedsiębiorstw w Polsce pogorszyła się – doszło do spadku sprzedaży krajowej i zagranicznej przy jednoczesnym zmniejszeniu rentowności za sprawą wyraźnej presji płacowej. Przedsiębiorcy oczekują osłabienia popytu, zwłaszcza w usługach konsumenckich i w budowlance, a jednocześnie wzrasta odsetek firm planujących podwyżki płac w 3Q24. Warto też odnotować poprawę konkurencyjności eksportu, gdyż w 2Q24 dystans pomiędzy kursem rynkowym a progiem opłacalności wyniósł dla EURPLN 6,3% (wobec 4,9% w 1Q24), a dla USDPLN 6,5% (wobec 4,2% w 1Q24).
• EZ-DANE: Inflacja HICP, zgodnie z odczytem flash, uplasowała się na poziomie 2,5% r/r, a w ujęciu bazowym 2,9% r/r.
• US-DANE: Najnowsza edycja Beżowej Księgi donosi o nieznacznym wzroście gospodarczym w większości dystryktów Fed. Ekonomiści Rezerwy Federalnej odnotowali wzrost cen spot na rynku frachtu oceanicznego ze względu na tzw. wąskie gardła w transporcie (o przyczynach i skutkach tego zjawiska pisaliśmy w tym tygodniu). Odnośnie do pozostałych cen, Beżowa Księga odnotowuje umiarkowane wzrosty przy stabilizacji cen dóbr pośrednich.
• US-DANE: W czerwcu produkcja przemysłowa w USA odbiła po blisko 1,5 roku stagnacji. Produkcja wzrosła o 0,6% m/m i 1,6% r/r, wobec oczekiwań na poziomie 0,3% m/m.

Koszty pracy dalej uwierają przedsiębiorców - wnioski z Szybkiego Monitoringu NBP

NBP opublikował wczoraj kolejną edycję Szybkiego Monitoringu – kwartalną publikację syntetyzującą dane dot. krajowego sektora przedsiębiorstw w oparciu o badania ankietowe. Materiał jest dość obszerny, więc poniżej krótka synteza - 5 wątków, które naszym zdaniem są warte szczególnej uwagi:

Na razie udaje się rekompensować wysokie koszty pracy...

Wątek wysokich kosztów pracy pozostaje najważniejszym problemem działalności firm. W ostatnich miesiącach polscy przedsiębiorcy korzystali z deflacji cen producentów (PPI) kompensując sobie nadal silną presję płacową. Taniejące surowce i półprodukty pomagały im spiąć rachunek kosztów. Tym niemniej nawet w sektorze usług, który charakteryzuje się najwyższym udziałem kosztów pracy w strukturze kosztów, sytuacja finansowa przedsiębiorstw pozostaje dobra.

Szybki monitoring za II kwartał potwierdził, że taki stan rzeczy dalej się utrzymuje. Nie widzimy obecnie sygnałów odbicia cen surowców przemysłowych… ale nie oznacza to, że na horyzoncie nie pojawiają się żadne ryzyka. Jednym z nich są dynamicznie rosnące w ostatnich miesiącach ceny frachtu – o czym pisaliśmy w poniedziałkowym raporcie dziennym. Tak wysoki wzrost cen frachtu podbije koszty firm, co oczywiście przełoży się w ostatecznym rozrachunku na zwiększenie presji inflacyjnej, szczególnie dóbr z dużym udziałem międzykontynentalnego importu.

Dynamika wybranych kosztów operacyjnych (% r/r)

Źródło: Szybki Monitoring NBP

...choć rynek pracy powoli się schładza (w końcu)

Zdecydowana większość wskaźników zaprezentowanych w Szybkim Monitoringu NBP wskazuje na schładzanie się krajowego rynku pracy. Stopniowo zmniejsza się udział firm zgłaszających presję płacową – w II kwartale obniżył się do 67%, a to już poziomy bliskie długookresowej medianie. Spadek ten dotyczył wszystkich grup firm wyróżnionych pod względem wielkości i branż działalności. Co więcej, obniżył się również odsetek firm planujących podwyżki wynagrodzeń oraz ich średnia wysokość. Jest to kompatybilne z naszymi prognozami stopniowego obniżania się dynamiki płac w gospodarce, co najmniej do połowy 2025 r. Jest to szczególnie istotne w kontekście polityki pieniężnej i stanowiska RPP, dla której zbyt wysoki wzrost płac jest obecnie głównym powodem utrzymywania „jastrzębiego” nastawienia.

Udział firm zgłaszających presję płacową (%)

Źródło: Szybki Monitoring NBP

Ponownie obniżył się także wskaźnik prognoz zatrudnienia. Jednakże, biorąc pod uwagę stabilny poziom wakatów czy zmniejszanie się znaczenia bariery rozwoju dot. braku kadr, słabsze wyniki zatrudnienia wyglądają na odpowiedź na szybko rosnące koszty pracy (których wpływ na spadek rentowności jest najwyższy wśród wszystkich rodzajów kosztów), niż pogorszenie perspektyw popytowych.

Eksport wykazuje niewielkie sygnały poprawy, ale sytuacja pozostaje trudna

Dynamika realnych przychodów ze sprzedaży zagranicznej stopniowo poprawia się, ale od początku 2023 r. utrzymuje się na wyraźnie niższych poziomach niż sprzedaży krajowej. Ba… jest ona od kilku kwartałów ujemna. Dodatkowo stopień wykorzystania zdolności produkcyjnych wśród nieeksporterów jest wyraźnie wyższy niż firm, które prowadzą działalność eksportową. Eksportowi może także przeszkadzać utrzymujący się silny złoty (który mocno zbliżył się do kursu opłacalności eksportu), choć zdajemy sobie sprawę z przeszacowywania efektu walutowego na działalność podmiotów zajmujących się handlem zagranicznym. Odsetek eksporterów deklarujących brak opłacalności sprzedaży eksportowej dalej rósł w II kwartale, jednak wynikało to prawdopodobnie w większej mierze nie ze zmian kursu walutowego, ale słabego popytu zagranicznego.

Realna dynamika przychodów ze sprzedaży (% r/r)

Źródło: Szybki Monitoring NBP

Dalej bez większego optymizmu inwestycyjnego

I tak już niezachwycający optymizm inwestycyjny wśród firm jeszcze się pogorszył w II kwartale. Jakkolwiek opublikowane dane potwierdzają istotny wpływ kalendarza wydatkowania środków unijnych na bieżące spowolnienie inwestycji, to potwierdzają także generalną słabość nastrojów inwestycyjnych. Wskaźnik prognoz aktywności inwestycyjnej (zarówno w perspektywie kwartału, jak i roku) obniżył się nie tylko w największych przedsiębiorstwach (w tym publicznych, bardziej zależnych od finansowania unijnego), ale także w sektorze prywatnym. Zgodnie z wynikami badania ograniczająco na aktywność inwestycyjną oddziałują głównie utrzymujące się w części podmiotów nadwyżki zapasów, relatywnie niski poziom wykorzystania zdolności produkcyjnych, czy też rozczarowujące wyniki sprzedaży eksportowej.

Dziwne rzeczy w budowlance

Na koniec zostawiliśmy branżę budowlaną, z którą mamy pewne problemy interpretacyjne. Otóż według ankietowanych przedsiębiorców, w krajowej budowlance utrzymuje się negatywna luka popytowa (sic!), innymi słowy, podaż na rynku nieruchomości przewyższa popyt na nim. Żeby było jeszcze ciekawiej, wskaźnik prognoz popytu w budownictwie, mimo że obniżył się w II kwartale, wciąż pozostaje najwyższy spośród wszystkich sektorów! To wszystko działo się przy najwyższym wykorzystaniu możliwości zdolności produkcyjnych oraz przy wysokiej rentowności obrotu. Jako że z ekonomicznego punktu widzenia trudno uzasadnić twierdzenie o ujemnej luce popytu przy stale wzrastających cenach, skomentujemy to tak: wyniki badań ankietowych należy traktować z rozsądną dawką sceptycyzmu i ostrożności.

Komentarz rynkowy

• ZAGRANICA: Dla amerykańskiego rynku kluczowym wydarzeniem wczoraj był komentarz D.Trumpa o tym, że Tajwan powinien płacić za gwarancje bezpieczeństwa od USA. Poskutkowało to silną przeceną spółek technologicznych na Wall Street. Równocześnie z Fed dobiega coraz więcej głosów o gotowości do luzowania polityki pieniężnej. Wczoraj w tym duchu wypowiadali się J.Williams oraz Ch.Waller. W efekcie rynki wyceniają teraz 4 cięcia stóp przez Fed (o łącznie 100pb) do marca 2025, czyli o jedno cięcie więcej niż w strefie euro i Wielkiej Brytanii w tym horyzoncie. EUR/USD skutecznie przetestował opór na 1,09 i zbliżył się do kolejnego oporu na 1,095. Rentowności obligacji na głównych rynkach poruszały się zaś w trendzie bocznym. Dziś najważniejszym wydarzeniem będzie posiedzenie EBC. Nie dojdzie na nim do kolejnego cięcia stóp (następna taka decyzja dopiero we wrześniu). Rada Prezesów powtórzy naszym zdaniem, że kieruje się wyłącznie bieżącymi odczytami danych i nie przedstawi żadnego forward guidance. Taki przebieg posiedzenia i konferencji prasowej po nim powinien spotkać się z neutralną reakcją rynków. EUR/USD pozostanie blisko obecnych poziomów, tak jak i rentowności obligacji.   

• POLSKA: Złoty wczoraj kontynuował deprecjację, choć już w dużo mniejszej skali niż we wtorek. EUR/PLN zakończył dzień na poziomie 4,29 a USD/PLN: 3,925. Powody są te same, o których pisaliśmy wczoraj, czyli m.in. poprawiające się perspektywy inflacji w Polsce (niższy odczyt bazowej za czerwiec), napływ środków z KPO i niska wakacyjna płynność. Dziś podobnie jak wczoraj nie spodziewamy się kontynuacji tego ruchu, zwłaszcza że jesteśmy blisko silnych poziomów oporu (4,30 na EUR/PLN). Jeśli chodzi o rentowności polskiego długu, to wczoraj wyhamowały spadkowy trend. Rentowność 10-latki osiągnęła ważny punkt oporu na poziomie 5,5% i teraz spodziewamy się raczej korekty niż powrotu do hossy na POLGBs.

Kalendarz najważniejszych odczytów makroekonomicznych w bieżącym tygodniu znajduje się tutaj.