MiFID

MiFID (skrót od Markets in Financial Instruments Directive) to dyrektywa uchwalona przez Parlament Europejski dotycząca rynku instrumentów finansowych. Jej nadrzędnym celem było wzmacnianie integracji, konkurencyjności oraz efektywności rynków finansowych Unii Europejskiej. Celem dyrektywy było stworzenie bezpieczniejszego, lepiej działającego, bardziej przejrzystego i odpowiedzialnego systemu finansowego.

Dla Klientów Banków, implementacja Dyrektywy MiFID oznaczała wprowadzenie wyższych standardów rynkowych oraz zwiększenie ich bezpieczeństwa.

Dyrektywa zobowiązuje przedsiębiorstwa inwestycyjne w tym Bank do działania w najlepiej pojętym interesie Klienta. Szczególnie zaś dba o bezpieczeństwo Klientów, którzy decydują się na inwestowanie w instrumenty finansowe obarczone ryzykiem, gdzie zrozumienie zasad ich funkcjonowania jest niezbędne do świadomego podejmowania decyzji. Wdrożeniu dyrektywy sprzyjało także tworzeniu zintegrowanego rynku finansowego w Unii Europejskiej.

Ponadto MiFID zobowiązuje firmy inwestycyjne do:

  • uczciwego, sprawiedliwego i profesjonalnego postępowania wobec Klientów, zgodnie z ich najlepiej pojętym interesem,
  • jasnego i zrozumiałego przedstawiania im reguł, według których świadczone są usługi inwestycyjne,
  • udostępniania wyczerpujących, niewprowadzających w błąd informacji o instrumentach finansowych, ryzyku inwestycyjnym i świadczonych usługach inwestycyjnych,
  • dokonania oceny wiedzy i doświadczenia Klienta w zakresie inwestowania w Instrumenty finansowe a także oceny sytuacji finansowej Klienta i celów inwestycyjnych w w przypadku świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego.


Wymogi Dyrektywy MiFID zostały w Polsce wdrożone poprzez zmianę ustaw: o obrocie instrumentami finansowymi, o funduszach inwestycyjnych oraz ofercie publicznej. Wymogi techniczne, organizacyjne oraz w zakresie trybu postępowania firm inwestycyjnych (banków) są także uregulowane w Rozporządzeniach wykonawczych, tj.: Rozporządzeniu z dnia 24 września 2012 r. w sprawie trybu i warunków postępowania firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, oraz banków powierniczych oraz Rozporządzeniu z dnia 24 września 2012 r. w sprawie określenia szczegółowych warunków technicznych i organizacyjnych dla firm inwestycyjnych, banków, o których mowa w art. 70 ust. 2 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, i banków powierniczych oraz warunków szacowania przez dom maklerski kapitału wewnętrznego.

  • Zakres

    • Dyrektywa MiFID (łącznie ze zmianami wprowadzonymi 3.01.2018) zapewnia wspólne normy prawne dla usług inwestycyjnych oraz rynków finansowych w państwach Unii Europejskiej i obejmuje w szczególności następujące usługi inwestycyjne świadczone przez Bank:

      1. wykonywanie zleceń w imieniu Klienta lub na rachunek Banku,
      2. nabywanie lub zbywanie na własny rachunek instrumentów finansowych,
      3. zarządzanie portfelami, w skład których wchodzi jeden lub większa liczba instrumentów finansowych,
      4. poradę ogólną,
      5. doradztwo inwestycyjne,
      6. oferowanie instrumentów finansowych i inne.


      Regulacje obejmują także niektóre usługi dodatkowe, np.:

      1. udzielanie kredytów lub pożyczek umożliwiających Klientowi zawieranie transakcji obejmujących instrumenty finansowe, jeżeli przedsiębiorstwo jest zaangażowane w transakcję,
      2. usługi dewizowe, jeżeli są one związane ze świadczeniem usług inwestycyjnych.


      Dyrektywa MiFID szczegółowo wymienia instrumenty finansowe będące przedmiotem regulacji. Są to m.in.:

      1. papiery wartościowe (np. akcje, obligacje),
      2. instrumenty rynku pieniężnego (np. bony pieniężne, skarbowe),
      3. jednostki uczestnictwa w przedsiębiorstwach zbiorowego inwestowania (w tym funduszy inwestycyjnych),
      4. instrumenty pochodne rynku walutowego, towarowego i stopy procentowej (którymi obrót dokonywany jest zarówno  w systemach obrotu (na rynku regulowanym, w MTF lub OTF, jak i poza systemami obrotu),
      5. lokaty strukturyzowane.

       

  • Korzyści

    • Dyrektywa MiFID zmieniła obowiązki Banku wobec Klientów i potencjalnych Klientów. Kluczowe obowiązki Banku dotyczą takich obszarów jak:

      1. klasyfikacja Klienta,
      2. ocena adekwatności i odpowiedniości usług inwestycyjnych lub instrumentów finansowych,
      3. rzetelne i pełne informowanie o instrumentach finansowych, ryzyku inwestycyjnym i świadczonych usługach,
      4. realizacja zleceń w sposób najbardziej korzystny dla Klienta,
      5. zapobieganie konfliktom interesów.
      6. analizy otrzymywanych i przekazywanych świadczeń pieniężnych i niepieniężnych przez firmę inwestycyjną pod kątem ich dopuszczalności

       

  • Klasyfikacja Klientów

    • Zgodnie z postanowieniami Dyrektywy MiFID Bank przed zawarciem umowy w zakresie świadczenia usług inwestycyjnych przeprowadza klasyfikację Klientów. Każdemu z nich jest nadawana jedna z trzech kategorii: Klient Detaliczny, Klient Profesjonalny lub Uprawniony Kontrahent. Kryteria  będące podstawą klasyfikacji obejmują formę prawną, wiedzę i doświadczenie inwestycyjne Klienta oraz wartość posiadanych aktywów. Poszczególne kategorie różnią się od siebie zakresem przekazywanych Klientowi informacji oraz poziomem ochrony  jaki Bank stosuje wobec nich w toku świadczenia usług inwestycyjnych.
      Stosownie do przyznanej kategorii, bank musi zapewniać klientom odpowiednie informacje dotyczące poszczególnych produktów tak, aby dać im możliwość zrozumienia istoty danego produktu i ryzyka z nim związanego. Zakres ochrony interesów Klienta ,stosowany wobec danej kategorii Klienta oraz kryteria klasyfikacji opisane zostały szczegółowo w Polityce klasyfikacji i reklasyfikacji Klienta w Banku Pekao S.A.
      Klasyfikacja Klientów przebiega osobno w Banku oraz w Domu Maklerskim Banku Pekao S.A. W związku z tym nie można wykluczyć, że ten sam Klient może zostać zakwalifikowany do innej kategorii Klienta w relacji z Bankiem i do innej w relacji z Domem Maklerskim.
      Klientowi przysługuje prawo do złożenia wniosku o zmianę kategorii przyznanej przez Bank. W tym celu należy wypełnić odpowiedni formularz (jeden z zamieszczonych poniżej), a następnie złożyć go w placówce Banku.

      Firmy/Instytucje

      1. Wniosek o zmianę kategorii z Klienta Profesjonalnego na Uprawnionego Kontrahenta (dokument DOC)
      2. Wniosek o zmianę kategorii na Klienta Detalicznego (dokument DOC)
      3. Wniosek o zmianę kategorii z Uprawnionego Kontrahenta na Klienta Profesjonalnego (dokument DOC)

  • Ocena adekwatności

    • Ocena adekwatności to ocena wiedzy o inwestowaniu w zakresie instrumentów finansowych oraz doświadczenia inwestycyjnego Klienta, dokonana na podstawie informacji przez Niego podanych w Kwestionariuszu adekwatności. Ocena ma na celu ustalenie czy usługa maklerska lub instrument finansowy będący przedmiotem transakcji jest adekwatny dla danego Klienta, biorąc pod uwagę jego indywidualną sytuację tj.  czy Klient ma możliwość oceny i akceptacji ryzyka związanego z inwestycją.

  • Ocena odpowiedniości

    • Ocena odpowiedniości wykonywana jest w przypadku świadczenia usługi doradztwa inwestycyjnego. Polega na zbadaniu wiedzy i doświadczenia inwestycyjnego Klienta, a także  celów inwestycyjnych i sytuacji finansowej Klienta w celu ustalenia czy rekomendowany przez Bank instrument finansowy jest dla Klienta odpowiedni, tj. czy Klient ma możliwości oceny i akceptacji ryzyka inwestycyjnego, czy rekomendowany instrument finansowy realizuje Jego cele inwestycyjne, a  sytuacja finansowa pozwala ponieść ryzyko straty kapitału.

  • Obowiązek informacyjny

    • Bank ma obowiązek informować Klienta o swoich usługach i produktach w sposób uczciwy, zrozumiały i niewprowadzający w błąd.

      Przed złożeniem zlecenia lub podpisaniem umowy Bank przekazuje Klientowi lub potencjalnemu Klientowi:

      1. szczegółowe informacje o Banku (nazwę, sposoby komunikowania się z Bankiem, właściwy organ nadzoru i in.),
      2. szczegółowe informacje na temat oferowanej usługi (zasady świadczenia usługi, koszty i opłaty związane z usługą i in.).


      Ponadto Bank udostępnia Klientom ogólny opis instrumentów finansowych oraz ryzyka związanego z inwestowaniem w nie.

      Po wykonaniu usługi inwestycyjnej, Bank przekazuje Klientowi potwierdzenie zawierające najistotniejsze informacje tj. nazwę instrumentu finansowego, cenę, datę i czas zawarcia transakcji, sumę pobranych opłat i prowizji.

  • Wykonywanie zleceń oraz działanie w najlepiej pojętym interesie Klienta

    • Bank wykonuje zlecenia w trybie, który pozwala na osiągnięcie najlepszego możliwego wyniku dla Klienta. O sposobie wykonania zlecenia, a w szczególności o rynku, na którym będzie realizowane zlecenie, Klient zostanie poinformowany przed wykonaniem transakcji, o ile w zleceniu Klient nie wskaże miejsca i warunków wykonania zlecenia.

      W przypadku gdy dla danego rodzaju instrumentów finansowych istnieje więcej niż jedno miejsce, gdzie zlecenie może zostać zrealizowane, Bank wybiera to, które zapewnia Klientowi osiągnięcie najlepszego wyniku.

      Przy wyborze miejsca wykonania zlecenia są brane pod uwagę następujące czynniki:

      1. cena instrumentu finansowego,
      2. koszty związane ze zleceniem,
      3. czas złożenia zlecenia,
      4. prawdopodobieństwo wykonania zlecenia/zawarcia transakcji,
      5. prawdopodobieństwo rozliczenia,
      6. wielkość i charakter zlecenia,
      7. inne warunki związane z wykonaniem zleceń.


      Po zakupie lub sprzedaży produktu finansowego instytucja finansowa wysyła potwierdzenie zawierające najistotniejsze informacje, tj. nazwę produktu, cenę, datę i czas zawarcia transakcji oraz sumę pobranych opłat i prowizji.

  • Zapobieganie Konfliktom Interesów

    • Konfliktem interesów są znane Bankowi okoliczności mogące doprowadzić do powstania sprzeczności między interesem Banku, a obowiązkiem działania przez Bank w sposób rzetelny i z uwzględnieniem najlepiej pojętego interesu Klienta, jak również znane Bankowi okoliczności mogące doprowadzić do powstania sprzeczności między interesami kilku Klientów Banku. Aby nie wpłynęło to negatywnie na interesy Klientów, Bank podejmuje działania w celu skutecznej identyfikacji, zarządzania oraz monitorowania sytuacji, które potencjalnie mogą prowadzić do naruszenia interesu Klienta. Szczegółowe informacje  określające okoliczności, które mogą prowadzić do powstania konfliktu interesów pomiędzy bankiem a jego klientami, oraz procedury i środki organizacyjne, mające na celu skuteczne zarządzanie takimi konfliktami znajdują się w dokumencie "Polityka zarządzania konfliktami interesów w Banku Pekao S.A."